Produkcja suplementów diety a bezpieczeństwo konsumenta
Zgodnie z prawem żywnościowym, suplementy diety należy klasyfikować na równi z innymi produktami z kategorii ,,środki spożywcze”. Wiąże się z tym łatwiejsza ich dostępność dla konsumentów chcących uzupełnić samodzielnie niedostatki w diecie. Ta powszechność suplementów spowodowała jednak konieczność uregulowania ich składu i jakości za pomocą odpowiednich norm. Tylko w ten sposób produkty określane jako suplementy diety mogą być uznawane za bezpieczne i dopuszczane do ogólnego obrotu.
Czym jest suplement diety?
Suplement diety to środek spożywczy, który zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady z 28.01.2002 r., jest substancją lub produktem przeznaczonym do spożycia przez człowieka. Stanowi źródło witamin, składników mineralnych lub innych substancji o właściwościach odżywczych, a jego rolą jest uzupełnianie codziennej, zbilansowanej diety. Suplementy diety mogą przyjmować postać kapsułek, tabletek, drażetek, proszku lub płynu. Należy dawkować je w niewielkich, określonych przez producenta porcjach.
Skład suplementów diety
Składniki suplementów diety cechują się dużą różnorodnością. Poza witaminami i składnikami mineralnymi (stanowią ok. 50% wszystkich suplementów diety na rynku) wyróżnić można jeszcze następujące grupy:
✔ aminokwasy
✔ ekstrakty roślinne
✔ enzymy
✔ nienasycone kwasy tłuszczowe
✔ probiotyki i prebiotyki
✔ pozostałe substancje takie jak: koenzym Q10, spirulina, etc.
Suplementy diety wykazują działanie fizjologiczne i odżywcze i nie mogą być jednocześnie kwalifikowane jako produkty o właściwościach leczniczych.
Jakość suplementów diety
Poza prawem żywnościowym, suplementy diety podlegają także innym rozporządzeniom i dyrektywom:
✔ ustawy i rozporządzenia Ministra Zdrowia i Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
✔ rozporządzenie Ministra Zdrowia z 18.05.2010 r. (zmieniające rozporządzenie ws. składu i oznakowania suplementów diety z 9.10.2007 r.)
✔ rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 105/2283 z 25.11.2015 r. w sprawie nowej żywności
Podporządkowanie suplementów diety normom określonym w tych rozporządzeniach pozwala dokonać prawidłowej weryfikacji produktów z tej grupy. Pomaga również zapewnić bezpieczeństwo konsumentom spożywającym wybrane suplementy diety.
Stosowanie suplementów diety może przyczyniać się do skuteczniejszego wypełniania zaleceń dotyczących odżywiania. Nie należy jednak wprowadzać do obrotu suplementów, które stwarzałyby ryzyko nadmiernego spożycia poszczególnych witamin i składników mineralnych lub powodowałyby groźne dla zdrowia i życia skutki uboczne.
Obowiązki producentów dotyczące bezpieczeństwa suplementów diety
Prawo żywnościowe zawiera szczegółowe wymagania określające zadania przedsiębiorców względem jakości suplementów diety, które dystrybuują. Wprowadzenie na rynek polski produktu oznaczonego jako suplement diety wymaga powiadomienia Głównego Inspektora Sanitarnego, który może sprawdzić, czy zgłoszony preparat spełnia wszystkie wytyczne dotyczące składu i oznakowania oraz czy nie wykazuje właściwości znamiennych dla produktów leczniczych.
Obowiązkiem producenta suplementu diety jest zagwarantowanie bezpieczeństwa jego stosowania. Wiąże się to także z zamieszczeniem prawdziwych i sprawdzonych informacji na etykiecie produktu oraz uwzględnieniu możliwych przeciwwskazań, możliwych efektów ubocznych oraz ewentualnych interakcji z przyjmowanymi lekami lub żywnością. Konsument powinien też otrzymać pełną informację co do dziennej porcji suplementu, w tym także zalecanego spożycia oraz górnego poziomu spożycia uznawanego za bezpieczny dla zdrowia.
Produkcja suplementów diety zobowiązuje do równie wysokiej rzetelności i precyzji co wytworzenie produktów leczniczych. Wymagania dotyczące suplementów diety narzucają producentom (lub dystrybutorom) postępowanie według konkretnych norm oraz stosowanie rzetelnego oznaczenia na suplementach. Producenci stosując się do tych wymagań nie przekraczają maksymalnego dopuszczalnego poziomu zawartości witamin i składników mineralnych, gwarantując w ten sposób pełne bezpieczeństwo suplementacji.